Center for Security Research Колумни Колумна на д-р Александар Нацев – „Пропаганда- или битка за срцата и умот на граѓаните“

Колумна на д-р Александар Нацев – „Пропаганда- или битка за срцата и умот на граѓаните“

д-р Александар Нацев

Последниве неколку месеци, како последица на политичките случувања во Република Македонија, многу често се користат термините пропаганда и пропагандна кампања во секојдневните говори на политичарите, во новинарски текстови, во големиот број дебатни емисии, но и во меѓусебните разговори помеѓу обичните граѓани. Ако се погледнат различните контексти во кои се споменува пропагандата во нашето општество, ќе се забележи дека најчесто таа се доживува како негативна појава и како алатка за да се убедат луѓето да постапат во одредена ситуација и да изберат како ќе рационализираат, постапат или го дадат својот глас на одредено гласање. Во друг контекст, пропагандата се гледа како помошна алатка во одредени информативни кампањи кои треба да ја информираат јавноста за одредени аспекти или гледишта.

Во основа, пропагандата претставува организиран метод и систем на ширење на идеи и наративи. Пропаганда е планираната употреба на било која форма на јавна или масовно-произведена комуникација која е дизајнирана со цел да оствари влијание врз разумот и емоциите на дадена група заради специфична цел, било таа цел да е воена, економска или политичка. Па така, секоја активност која има намера ширење на ставови и принципи преку пишан, печатен или сликовит медиум, директно или преку импликација и која е дизајнирана со цел да влијае врз луѓето да поверуваат во она што пропагаторот го пропагира претставува пропагандна активност.

            Бидејќи пропагандата е намерен и систематски обид да се обликуваат перцепциите, да се манипулира расудувањето и да се насочи однесувањето, постојат различи типови на пропаганда според нивото на нејзината транспарентност. Имено, се разликуваат два типа на пропаганда според транспарентноста, а тоа се отворена и затворена пропаганда. Отворена пропаганда се врши во услови при кои идентитетот и интересите на пропагаторот им се познати на целната група, кога на пример пропагаторот е одредена политичка партија или невладина организација (за заштита на животна средина и слично), а целната група се граѓаните од кои се бара одредена поддршка. Затворена пропаганда има во услови кога пропагаторот е непознат или прикриен, како на пример во преноси од тајни радио станици под тајно име или преку конспиративни групи.

            Исто така, пропагандата може да се подели и според изворот. Бидејќи пропагандата е  систематска форма на намерно убедување кое се обидува да оствари влијание врз емоциите, ставовите, размислувањата и активностите на специфични целни групи, многу е важно како ќе се одреди изворот на таа пропаганда. Па така, постојат три вида на пропаганда според изворот: бела пропаганда која потекнува од познат извор, сива пропаганда во која изворот не е јасно идентификуван и црна пропаганда, која пробува да го сокрие изворот на тој начин што ја насочува целната група дека оној извор кој го гледаат е вистинскиот (а всушност не е, туку е само параван за вистинскиот).

            За крај, збор два и за главните карактеристики на пропагандата, за да може граѓаните полесно да ги идентификуваат типовите на пропаганда кои погоре беа споменати. Пропагандата и пропагандните кампањи се одликуваат со користење на делумни или селектирани информации, кои се насочени да влијаат повеќе на емоциите, отколку да интелектот (разумот). Во зависност од потребата, може да се користи за маркетинг, односи со јавност, политички маркетинг, кампања за информации од јавен карактер, и исто така, во зависност од потребата, може да биде позитивна или негативна.

Related Post

Користење на отворени извори на податоциКористење на отворени извори на податоци

Јане Јанчески

Прибирањето податоци од јавни или отворени извори стана еден од методите кои се широко користени во денешната работа на новинарските агенции, детективските агенции, компаниите кои работат приватно разузнавање, но и органите на државната управа кои се занимаваат со безбедносно-разузнавачка работа. Овој метод на прибирање податоци е само еден дел од арсеналот на погоре споменатите ентитети, но слободно може да се каже дека е и еден од најекономичните и најмногу користени, и во кохезија со другите методи на прибирање податоци може да не однесе кон комплетирање на сликата за нашиот предмет на интерес.

(more…)

Балканската рута и транспортот на наркотици во западна ЕвропаБалканската рута и транспортот на наркотици во западна Европа

м-р Оливер Ристески

Балканскиот полуостров претставува раскрсница за нелегалната трговија со наркотици. Неговата местоположба претставува “мост” за копнената рута која ја поврзува западна Европа со источна Азија, како најголем светски производител на наркотичната дрога хероин. Тука се вкрстуваат сите патишта за транспорт по копно на хероин од Авганистан до западна Европа. Преку пристаништата во Албанија (Драч) и Црна Гора (Бар) се врши транспортот по вода на кокаинот кој што доаѓа од Латинска Америка и преку земјите од балканскиот полуостров се дистрибуира до западна Европа, а дел останува тука и во регионот.

Според извештајот на ЕУ за проценка на закани за сериозен и организиран криминал, (Serious And Organised Crime Threat Assessment – SOCTA), Албанија претставува најголем производител на марихуана во Европа, а Мароко е најголем производител на хашиш, кој енаменет за Европа. Поголемиот дел од албанската марихуана се дистрибуира преку балканската рута по копно во западна Европа, а помал дел од оваа дрога е наменет за земјите од регионот. Според овој извештај вредноста од бизнисот со дрога изнесува најмалку 24 милијарди евра на годишно ниво.

(more…)

Анализа на Раби Седрак – „По неуспехот на турската мисија во Сирија, каква ќе биде улогата на Анкара во Авганистан?“Анализа на Раби Седрак – „По неуспехот на турската мисија во Сирија, каква ќе биде улогата на Анкара во Авганистан?“

Прашањето кое е содржано во насловот е поврзано со преносот на терористите од Сирија и Либија до Авганистан, мисија за која што е потребна експертска и доверлива страна што ќе може да ја заврши оваа задача преку аеродромот на Кабул.

Повеќето држави околу оваа геостратешки важна земја, со внимателна загриженост гледаат кон авганистанската ситуација по чудното повлекување на Американците. На тоа се надоврзуваат неконтролираните реперкусии што може да се појават, по брзото проширување на „Талибанците“ (на повеќе од 85% од територијата).

Во исто време, сите го следат барањето на САД до Анкара, за распоредување на воени единици за обезбедувањето на аеродромот во главниот град Кабул. Додека Турција се согласи на мисијата и се подготвуваше за изведување на операцијата, Талибанците обзнанија дека се спротивставуваат на овој потег, не заради нивниот анти-турски став, туку поради анти-американски сентимент. Движењето Талибан  со сомнеж гледа кон турското присуство на аеродромот кое доаѓа по американско барање или желба.

(more…)