Center for Security Research Колумни Влијанието на Интернетот врз младите во процесот на градење на безбедносна култура – закани и ризици

Влијанието на Интернетот врз младите во процесот на градење на безбедносна култура – закани и ризици

Дарко Мирчески

Современата безбедност е комплексно прашање. Современиот безбедносен концепт мора да биде флексибилен и насочен кон дефинирањето на ризиците и заканите врз безбедноста не само на целото оштество, туку и врз самата единка (индивидуална безбедност). Безбедносната култура на овие индивидуи има за цел пред сè зачувување на вредностите во едно општество, притоа оправдувајќи ја својата превентивна улога.

Меѓу основните столбови на кое се потпира секое општество се јавуваат младите, гледајќи на нив како на “материјал” кој што треба да го одржува тоа општество и во иднина да го води низ современите предизвици. Да напоменеме дека во Република Македонија, под поимот млади подразбираме лица од 15 до 29 годишна возраст. Меѓутоа не може, а да не се спомене врската на младите со интернетот. Неминовно е дека дигитализацијата, интернетот, социјалните мрежи и нивната експанзија, ги заменуваат весниците, радиото и ТВ. Брзиот, лесен и едноставен пристап до информации, содржини и услуги, на младите им сервира нов систем на вредности. Традиционалните норми и вредности се заменуваат со нешто ново и непознато. Изобилието од алатки и апликации на социјалните мрежи на младите им овозможува да создаваат нов начин на дружење со некој т.н. виртуелен познаник. Преку прикачувањето на слики, откривањето на лични податоци и други информации за себе, може да доведе до некоја потенцијална опасност. Со помош на тие активности, често пати младите можат да бидат врбувани и искористени кон некоја нелегална и сомнителна активност , како на пример трговијата со луѓе. Во овие случаеви, регрутниот центар е затскриен зад некоја модна агенција, make up салони, бебиситерски агенции и сл. Во САД забележано е дека како посредник со регрутниот центар се јавува самата црква.

Online grooming или интернет врбувањето од страна на терористички групи, е сериозна закана за оваа категорија на лица. Најчесто се користени messaging apps, teen-dating apps, па се до некои платформи за игри.

Како нови форми, не толку екстремно криминализирани, а со доволно јака деструктивна моќ кон уништување на безбедносната култура, а со тоа индиректно и врз идната стабилност на безбедносниот систем, преку начинот на креирање на младина без безбедносна култура, се т.н. јутубери, инфлуенсери и тиктокери. Со својот животен стил и начинот на однесување имаат силно влијание врз младите. Некои во нив гледаат идоли, кои ги копираат и објавуваат слични содржини, а други пак се обидуваат на ист таков начин да создадат свој нов правец.

Но, нажалост негативното влијание, омаловажување, пцуење, исмевање и сл. е се поприсутно. Замислете како дете од 8, 9 или 10 години, го гледа својот јутубер како пцуе и омаловажува друга личност и какво влијание би имало тоа врз него. Се разбира дека тој начин на однесување ќе го прифати како позитивен. Секако дека има и млади кои што мислат поинаку и прават разлика меѓу добри и лоши намери, корисни и банални содржини.

На овој начин во општеството се создава младина со нова димензија, која што е веќе подготвена за отстапување од некои вредности и идеализирање на нов правец на асоцијални девијации. Еклатантни примери се ,, предизвици –  video challenge ‘, од каде што добиваме луцидни слики за однесувањето на младите низ дигиталниот свет и за тоа како се пропагираат и афирмираат нови неморални правци преку домино ефект. Статистиката покажува на високи бројки на корисници на Outlet/penny challenge, Blue Whale challenge, Cutting challenge, Drinking challenge, Passout game и.т.н., каде што крајните резултати се производство на резигнирана младина, се до степен на самоубиство.

Во тој контекст не треба да се изостават и видео игрите,  кои што изобилуваат од насилие, убиства, кражби и сл. – крајна цел потенцијален – lone wolf.

Кон сето тоа, безбедносната култура би имала за задача да изврши ревитализација и корекција на актерите на You Tube- сцената, бидејќи станува опасна мрежа во процесот на градење на личноста. Имајќи за цел, избегнување  и отстранување на опасностите и зачувување на загрозените вредности, безбедносната култура треба да обезбеди алтернатива што ќе го надмине гореопишаното негативно влијание на интернетот  и социјалните мрежи врз младите.

Related Post

Македонските затвори во улога на „Safe Haven” за терористиМакедонските затвори во улога на „Safe Haven” за терористи

м-р Бојан Христовски

Во текот на последната деценија светот се соочи со нов облик на тероризам чијашто идеологија произлезе од воените дејствија во Ирак и Сирија, првенствено во организација или со поддршка на терористичката организација ИСИС. Во налетот на тероризмот настрадаа дури и најсилните и најбезбедните европски центри. Имено, голем број европски метрополи беа мета на терористите, при што се истакнува дека во периодот 2014 – 2017 година во земји членки на ЕУ биле изведени дури 56 терористички напади во кои животот го загубиле 381 лице. Карактеристично за нападите е тоа што тие биле насочени кон таканаречени „меки цели“, односно без предупредување биле напаѓани невооружени цивили на фреквентни локации. Генерално, сите акти на тероризам во Европа биле организирани  или произлегле од актерите и поддржувачите на „Исламска Држава“, односно лица повратници од Сирија и Ирак или лица кои биле во непосреден контакт со нив.

(more…)

НАТО и Кина – релација која допрва ќе се развиваНАТО и Кина – релација која допрва ќе се развива

доц д-р Александар Нацев, Извршен Директор на ЦБИ

На состанокот на НАТО во формат Шефови на држави и влади, одржан во Лондон во декември 2019та година, лидерите на земјите членки побараа од Генералниот секретар на НАТО Јенс Столтенберг да стартува еден процес кој треба да даде визија за иднината на НАТО и за зајакнување на политичката димензија на Алијансата. За да ја оствари оваа цел, во април 2020та година, Генералниот Секретар на НАТО формираше независна Истражувачка Група, и ја задолжи Групата да му достави препораки за неколку области, кои се круцијални за НАТО и неговото постоење. По екстензивни консултации во и надвор од НАТО, со кои беа опфатени научници, лидери од бизнис и технолошкиот сектор, пратеници, воени претставници и владини претставници од сите 30 земји членки, најголемиот дел на земјите партнери, и бројни меѓународни институции, Групата му го презентираше на Генералниот Секретар својот финален извештај, насловен НАТО 2030: Обединети за нова ера.

Одредени извадоци од овој извештај, кои беа претставени во светските медиуми, беа фокусирани на Кина, држава за која НАТО Алијансата немаше формални дискусии до пред една година. Во една своја дискусија за Извештајот НАТО 2030, поранешниот американски дипломат Вес Мичел, кој беше и еден од ко-претседавачите на Истражувачката група, ќе изјави „Русија останува примарната воена закана за Алијансата во догледна иднина, но подемот на Кина во овој момент е најголемата и најважна промена во стратешката околина на НАТО и претставува нешто на што Алијансата мора да се посвети“. Во Извештајот, Групата ја советува Алијансата „да посвети многу повеќе време, политички ресурси и акција во однос на безбедносните предизвици кои доаѓаат од Кина“.

(more…)

Колумна на м-р Александар Трајковски – „Анализа на карактеристиките на левичарскиот и десничарскиот тероризам“Колумна на м-р Александар Трајковски – „Анализа на карактеристиките на левичарскиот и десничарскиот тероризам“

м-р Александар Трајковски

Несомнено е дека идеологиите, како такви, отсекогаш имале енормно и пресудно влијание во историјата на човекот. Како резултат на тоа, истите директно и/или индиректно ги предопределуваат конструктивните или деструктивните акции кои (ќе) ги презема човекот. Со други зборови, идеологиите претставуваат моќна и клучна алатка! Алатка која има огромен потенцијал да влијае како стимулациски механизам, односно да го придвижува и определува правецот на движење на човештвото и неговите креации (државите, монархиите, кнежевствата, покраините итн.).Меѓутоа,во контекст на ова, идеологиите со нивното влијание не ги одминаа дури ни на терористичките организации и терористите-поединци, па дури ни на суверените државни актери кои јавно и/или прикриено го поддржуваат, спонзорираат или, пак, имплементираат тероризмот на домашен терен и/или во меѓународни рамки.

            Левичарскиот тероризам (ултралевичарскиот, квазиреволуционерниот, „црвениот“ тероризам) својот голем подем го доживува во седумдесеттите години на 20 век, а во почетокот на 21 век тој е речиси минато. Идеологијата на левичарските терористи е под силно влијание на марксизмот и на други социјалистички и комунистички мисли. Па според тоа, тој во литературата може да се препознае и под термините:„марксистичко-ленинистички“, „револуционерен“ тероризамитн. Како еден од факторите на борбено загрозување, тој не може реално да ја загрози безбедноста на една држава на генерален план, но може да и создаде големи проблеми, да загрози бројни човечки животи и уништи значајни материјални добра. Левичарските терористи настојуваат да целат на згради и владини структури, кои го претставуваат капитализмот, или да изведуваат атентати на претседатели на влади и капиталисти. Најчесто со една и единствена намера, а тоа е насилна смена на постоечките (главно „капиталистичките“) демократии и политики во државите со етаблирање на „нови влади“ кои ќе владеат, односно функционираат исклучиво на социјалистичка, комунистичка, марксистичка, марксистичко-ленинистичка, маоистичка, пролетеријатска,работничка (народна)или друг облик на истородна основа, или, пак, ќе претставуваат еден своевиден микс (од сите или дел) од претходно споменатите, а во коишто главен акцент, пред се, ќе биде ставен на пролетеријатите и/или на работничките класи.Современиот квазиреволуционерен тероризам има потреба идеолошки да се базира и на анархизмот, најчесто заради проценката дека револуцијата во Западна Европа невозможно е да се изведе според марксистичките „обрасци“, а тоа го потврдува крахот на социјализмот во светот. Сосема е разбирливо дека анархизмот заради стратегиите на директните акции им одговарал на сите левичарски групи и организации во Западна Европа кои, зарадиволунтаризмот и нетрпеливоста, се определувале за патеките на индивидуално политичко насилство, без обврската да се потпираат на масите, како и патеките кои треба да доведат до општествена револуција.

(more…)